ถ้าพูดถึงพืชเศรษฐกิจที่มาแรงและคนเริ่มปลูกกันมากขึ้นในไทย “มันเทศญี่ปุ่น” ถือว่าเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจสุด ๆ เพราะนอกจากจะปลูกง่าย ใช้พื้นที่ไม่เยอะ และให้ผลผลิตค่อนข้างไวแล้ว ยังมีตลาดรองรับทั้งในและต่างประเทศ โดยเฉพาะสายเฮลท์ตี้ที่หันมากินมันเทศแทนข้าวเพื่อคุมแคลฯ
แต่เดี๋ยวก่อน! คนที่เคยปลูกมันเทศคงรู้กันดีว่า “ด้วงงวงมันเทศ” คือศัตรูตัวร้ายที่มักจะมารบกวนตอนเก็บเกี่ยว เพราะมันจะเจาะหัวมันจนเสียหาย ใช้กินหรือขายก็ไม่ได้ เสียหายทั้งแรงทั้งเงิน
นั่นแหละค่ะ มันเทศญี่ปุ่นจึงกลายเป็นพืชที่ถูกพัฒนาให้ “ต้านทานด้วงงวงได้” โดยงานวิจัยจาก ศูนย์เครือข่ายวิจัยและพัฒนาการเกษตรที่สูง จังหวัดเชียงใหม่ ที่จับมือกับเกษตรกรในพื้นที่พัฒนาพันธุ์มันเทศญี่ปุ่นให้แกร่งขึ้นกว่าเดิม แถมยังรสชาติอร่อย หวาน มัน เนื้อเนียนเหมือนเดิม
พันธุ์ที่น่าสนใจก็เช่น พันธุ์โอกินาว่า (เนื้อม่วง), พันธุ์เบนิฮารุกะ (หวานจัด), หรือพันธุ์โอกินาว่าขาว ที่สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพดินฟ้าอากาศบนที่สูงได้ดี
เกษตรกรที่ปลูกมันเทศญี่ปุ่นเล่าให้ฟังว่า การดูแลไม่ยาก ใช้เวลา 3-4 เดือนก็เริ่มเก็บได้แล้ว ตลาดส่วนใหญ่รับซื้อในราคาที่ดี ถ้าปลูกแบบปลอดสาร ราคาจะยิ่งสูงขึ้นไปอีก ที่สำคัญคือมีคนสนใจเยอะ โดยเฉพาะตลาดออนไลน์และส่งออก
อีกหนึ่งเรื่องที่ต้องรู้ก็คือ “การปรับปรุงพันธุ์ให้ทนด้วง” นั้นไม่ได้มาเล่น ๆ เพราะเขาใช้เทคนิคคัดเลือกต้นพันธุ์จากแปลงที่ไม่โดนด้วงเล่นงานเลย แล้วนำมาปลูกต่อ ค่อย ๆ คัดต่อเนื่องหลายรอบ จนได้พันธุ์ที่ทนจริง ๆ
วิธีป้องกันด้วงงวงเพิ่มเติมคือ การใช้วิธีกลบดินให้หัวมันลึกหน่อย พอจะเก็บเกี่ยวก็ควรรีบเอาขึ้นแล้วเก็บให้แห้งเร็ว ๆ หรือถ้าปลูกเยอะควรทำแปลงหมุนเวียน ไม่ปลูกซ้ำที่เดิมบ่อย ๆ
ปัจจุบันเกษตรกรหลายพื้นที่ในภาคเหนือ โดยเฉพาะที่ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ เริ่มเห็นรายได้ชัดเจนจากการปลูกมันเทศญี่ปุ่น บางรายทำรายได้หลักหมื่นถึงหลักแสนต่อรอบการปลูก ถือเป็นพืชทางเลือกที่ตอบโจทย์ทั้งคนที่อยากเริ่มต้นเกษตร หรือคนที่อยากหาอะไรเสริมรายได้
แถมมันเทศญี่ปุ่นยังเป็นของกินเล่นที่กำลังฮิตในร้านขนมสุขภาพ ไม่ว่าจะอบ ทอด หรือทำเป็นมันบดกินคู่กับอาหารจานหลัก
ใครที่อยากลองปลูกก็สามารถหาพันธุ์มันเทศญี่ปุ่นได้จากกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ หรือขอคำแนะนำจากศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหรือศูนย์เครือข่ายวิจัยในพื้นที่ได้เลย เขามีทั้งแปลงเรียนรู้และให้คำปรึกษา
สรุปคือ มันเทศญี่ปุ่นไม่ใช่แค่ของกินที่อร่อย แต่ยังเป็นพืชสร้างรายได้ที่น่าจับตามอง และวันนี้เราก็มีเทคโนโลยีช่วยให้มันแข็งแรงขึ้น ทนต่อศัตรูพืชได้มากขึ้นด้วย แบบนี้ไม่ลองก็ไม่ได้แล้วล่ะ!
