ถ้าพูดถึง “เห็ดตับเต่า” หลายคนอาจจะไม่ค่อยคุ้นหูเท่าไหร่ แต่ถ้าเป็นคนในพื้นที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยเฉพาะชาวบ้านแถบตำบลวังพัฒนา อำเภอบางซ้าย แล้วล่ะก็ ต้องร้องอ๋อทันที เพราะเห็ดตับเต่าเป็นเห็ดป่าที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ และมีคุณค่าทางอาหารสูงมาก อีกทั้งยังเป็นแหล่งรายได้เสริมที่สำคัญของคนในชุมชน
เห็ดตับเต่ามีลักษณะดอกกลม ผิวเรียบ สีน้ำตาลอมดำ เนื้อแน่น มีกลิ่นเฉพาะตัวที่หอมคล้ายเห็ดทรัฟเฟิล แถมยังนำไปประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู ไม่ว่าจะเป็นต้มยำเห็ด ผัดเผ็ด หรือยำรสแซ่บ ๆ
ชาวบ้านในตำบลวังพัฒนานำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ในการเพาะเห็ดตับเต่า โดยใช้วิธีที่เรียบง่ายแต่ได้ผลดี เช่น การนำเมล็ดพันธุ์เห็ดจากธรรมชาติมาขยายพันธุ์บนแปลงดินที่เตรียมไว้ และใช้วัสดุธรรมชาติที่หาได้ในพื้นที่ เช่น ฟางข้าว เศษไม้ ใบไม้แห้ง ช่วยรักษาความชื้นในดินและสร้างสภาพแวดล้อมให้เห็ดเจริญเติบโต
นอกจากนี้ หน่วยงานราชการอย่างสำนักงานเกษตรจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ยังได้เข้ามาสนับสนุนองค์ความรู้และจัดฝึกอบรมให้กับเกษตรกรในพื้นที่ เพื่อส่งเสริมการเพาะเห็ดตับเต่าให้กลายเป็นอาชีพที่มั่นคงและยั่งยืนในระยะยาว โดยมีการตั้งกลุ่มเกษตรกรผู้เพาะเห็ดตับเต่าขึ้นมาเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์กันอย่างต่อเนื่อง
การเพาะเห็ดตับเต่าจึงไม่ใช่แค่เรื่องของอาหารหรือรายได้เท่านั้น แต่ยังเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีมาแต่โบราณให้คงอยู่ต่อไป สะท้อนถึงวิถีชีวิตของคนไทยที่อยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างกลมกลืน
ใครที่สนใจอยากลองเพาะเห็ดตับเต่าก็สามารถเริ่มจากพื้นที่เล็ก ๆ ที่บ้านได้เลย ใช้ความรู้จากชาวบ้านในพื้นที่ร่วมกับเทคนิคสมัยใหม่ รับรองว่าทั้งสนุก ทั้งได้ผลผลิตไว้กินเอง หรือจะขยับขยายเป็นรายได้เสริมก็เวิร์คสุด ๆ
เห็ดตับเต่าอาจจะดูเงียบ ๆ ไม่หวือหวาเหมือนเห็ดนอกสายพันธุ์ต่างประเทศ แต่เชื่อเถอะว่าของดีใกล้ตัวแบบนี้แหละ ที่ควรค่าแก่การรักษาและส่งเสริมต่อไปไม่ให้หายไปจากสังคมไทย
