เมื่อพูดถึงกัญชง หลายคนอาจนึกถึงแค่พืชเศรษฐกิจที่กำลังมาแรง หรือใช้ในอุตสาหกรรมสิ่งทอ แต่รู้ไหมว่าภายในต้นกัญชงยังมีสารที่เรียกว่า Terpenes ซึ่งเป็นตัวให้ “กลิ่นหอมเฉพาะตัว” และยังซ่อนประโยชน์มากมายด้านการแพทย์อีกด้วย
Terpenes คืออะไร?
Terpenes (เทอร์ปีนส์) คือสารประกอบอินทรีย์ที่พบในพืชหลากหลายชนิด รวมถึงกัญชงด้วย โดยเป็นตัวที่ทำให้พืชมีกลิ่นเฉพาะ เช่น กลิ่นเปรี้ยว สดชื่น ดินไม้ หรือผลไม้ต่าง ๆ กลิ่นเหล่านี้ไม่ได้มีดีแค่เรื่องความหอม แต่ยังมีบทบาทด้านการแพทย์ที่น่าทึ่งมาก
ในกัญชงและกัญชา มี Terpenes อยู่หลายชนิด ซึ่งบางตัวทำงานร่วมกับ สารแคนนาบินอยด์ (Cannabinoids) อย่าง THC และ CBD เพื่อส่งผลต่อร่างกายมนุษย์ เรียกว่าผล “entourage effect” ที่ทำให้ผลการรักษาดีขึ้น
Terpenes ตัวท็อปในกัญชงมีอะไรบ้าง?
-
Myrcene – กลิ่นดินและมัสก์ ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย หลับง่าย และลดการอักเสบ
-
Limonene – กลิ่นส้มๆ ให้ความสดชื่น บรรเทาความวิตกกังวลและอารมณ์ซึมเศร้า
-
Pinene – กลิ่นเหมือนสน ช่วยกระตุ้นสมอง เพิ่มความจำ และช่วยให้ทางเดินหายใจโล่ง
-
Linalool – กลิ่นลาเวนเดอร์ ช่วยคลายเครียด บรรเทาอาการนอนไม่หลับ
-
Caryophyllene – กลิ่นเผ็ดแบบพริกไทย มีฤทธิ์ลดอักเสบ และยังจับกับตัวรับ CB2 ในระบบเอ็นโดแคนนาบินอยด์ของร่างกาย
Terpenes ช่วยอะไรในทางการแพทย์?
แม้ Terpenes จะไม่ได้ออกฤทธิ์โดยตรงเหมือน THC หรือ CBD แต่การทำงานร่วมกันของสารเหล่านี้ช่วยเสริมประสิทธิภาพทางการแพทย์ เช่น
-
ลดอาการปวดเรื้อรัง
-
ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น
-
บรรเทาอาการวิตกกังวล
-
เสริมภูมิคุ้มกัน
-
ลดการอักเสบในร่างกาย
การใช้ Terpenes ในการแพทย์เริ่มมีงานวิจัยมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งในรูปแบบน้ำมันหอมระเหย ผลิตภัณฑ์กัญชงทางการแพทย์ หรือแม้แต่ในการฟื้นฟูสุขภาพจิต
Terpenes กับอารมณ์และกลิ่นหอมที่ “ไม่ใช่แค่รู้สึกดี”
กลิ่นสามารถกระตุ้นสมองส่วนที่ควบคุมอารมณ์และความจำ ดังนั้น Terpenes จึงมีผลกระทบที่ลึกกว่าที่เราคิด เช่น การสูดดมกลิ่น Linalool จากกัญชงหรือพืชชนิดอื่นอาจช่วยลดระดับคอร์ติซอลในร่างกาย ทำให้รู้สึกสงบลงได้จริง ๆ
ทิศทางในอนาคต: การแพทย์ผสานพืชกลิ่นหอม
ในหลายประเทศอย่างแคนาดาและสหรัฐฯ เริ่มมีการใช้ Terpenes ร่วมในยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ เช่น ยาแบบสูดดม สเปรย์ผ่อนคลาย หรือแม้แต่เวชสำอาง การปลูกกัญชงเพื่อเน้นกลิ่นและผลทางอารมณ์กลายเป็นอีกหนึ่งตลาดที่เติบโตเร็ว
ในไทยเอง ก็เริ่มมีการศึกษาผลของ Terpenes จากกัญชงมากขึ้น โดยเฉพาะในพื้นที่อย่าง โครงการหลวงห้วยห้อม หรือ ศูนย์การเรียนรู้ในโครงการพัฒนาพื้นที่สูง ที่ส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกกัญชงพันธุ์ดี เพื่อนำมาสกัด Terpenes สำหรับใช้ในการแพทย์และสุขภาพ
สรุป
Terpenes ไม่ใช่แค่เรื่องของ “กลิ่นหอม” แต่เป็นสารประกอบที่ซ่อนพลังไว้มากมาย ทั้งเรื่องอารมณ์ การบำบัด และการส่งเสริมสุขภาพในเชิงลึก การเข้าใจ Terpenes มากขึ้นจะช่วยให้เรามองกัญชงในมุมใหม่ — มุมที่ไม่ได้มีแค่เส้นใยหรือ CBD แต่ยังรวมถึงศักยภาพของกลิ่นที่รักษาได้จริง
หากใครกำลังสนใจเรื่องพืชสมุนไพร กัญชง หรือแนวทางการแพทย์ทางเลือก การเรียนรู้เรื่อง Terpenes ถือเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี ที่จะเข้าใจการดูแลร่างกายแบบองค์รวมมากยิ่งขึ้น
