หลายคนอาจจะกำลังสงสัยว่ามะละกอสามารถตอนกิ่งได้ด้วยเหรอ? ใช่แล้วครับชาวเกษตรอินทรีย์ มะละกอสามารถตอนกิ่งได้และต้นที่ตอนออกไปก็จะไม่กลายพันธุ์อีกด้วย ยังคงสายพันธุ์เดิมได้ลูกมะละกอที่คุณภาพดี ใช้ไปเป็นต้นกล้าสำหรับปลูกต่อไปได้เลย
มะละกอสองสายพันธุ์ที่เป็นที่นิยมก็นำมาขยายสายต้นกล้าด้วยวิธีการตอนได้อย่างเช่น สายพันธุ์ คือ ใบกระด้ง กับพันธุ์แขกนวล อาจจะเพราะเหตุผลที่ว่าให้เนื้อเยอะ แม่ค้าพ่อค้าส้มตำนำมาขายเป็นเมนูส้มตำได้ดี และเมื่อสุขผลก็ได้รสที่หวานอร่อยอีกด้วย
แต่สองพันธุ์นี้ต้นจะสูงมาก เก็บผลลำบาก เก็บรุ่นแรกไปแล้ว ตั้งใจตัดต้นทิ้งเพื่อจะลงเมล็ดปลูกใหม่ แต่ตัดไปแค่ครึ่งต้น ตอที่เหลือทิ้งไว้ 2 เดือนกว่า แตกกิ่งออกมา 5-6 กิ่ง จึงคิดทดลองตอนกิ่งดู แค่เดือน เดียว ก็มีรากออกให้เห็น นำไปปลูก แล้ว ได้ต้นเตี้ย เก็บลูกง่ายๆ เก็บทุกเดือน นาน 2 ปี ส่วนต้นเพาะเมล็ดแม้จะเก็บลูกได้นาน 3 ปี ต้นสูงเก็บลำบาก และผลก็ไม่ดก ไม่ใหญ่เหมือนต้นตอนกิ่ง
วิธีการตอนกิ่งนั้นก็ไม่ยุ่งยากเพียงแค่ตัดต้นแม่ไปครึ่งต้น แตกกิ่งใหม่ออกมายาวประมาณ 1 ฟุต ให้ทำการเฉือนกิ่งพันธุ์จากข้างล่างขึ้นไปข้างบนเป็นลักษณะปากฉลาม แล้วหาลิ่มไม้เล็กๆมาขัดไว้ตรงกลาง เพื่อไม่ให้เนื้อของต้นมะละกอติดกัน จากนั้นจะนำดินร่วนผสมขุยมะพร้าว อัตราส่วน 3 ต่อ 1 ใส่ถุงพลาสติก และผ่าตรงกลางรดน้ำให้ชุ่ม แล้วนำไปทาบรอยแผลที่เฉือนไว้ มัดถุงให้แน่นด้วยเชือก และเฉือนท่อน้ำเลี้ยงใต้จุดตอนกิ่งลงไป 3-5 นิ้ว วิธีนี้จะช่วยให้รากงอกเร็วกว่าไม่เฉือนท่อน้ำเลี้ยง ในระยะเวลา 30-45 วัน รากของมะละกอจะงอกออกมาเต็มถุง สามารถตัดกิ่งตอนนำไปปลูกได้
หลักจากทำวิธีนี้ทำให้สามารถขยายพันธุ์ได้รวดเร็วและยังให้ได้สายพันธุ์เดิมอีกด้วย เป็นข้อมูลให้กับชาวเกษตรอินทรีย์ได้นำไปทดลองใช้งานกันดูสำหรับชาวเกษตรกรที่มีสวนมะละกอกัน
